Mineral ve organik olmak üzere iki kısma ayrılan besin maddeleri bitkiler tarafından alınabilen organik madde yapımı için doğrudan ya da dolaylı olarak önemi bulunan maddelerdir.
Mineral Besin Maddeleri: Bitkiler tarafından genellikle kaynağını topraktaki minerallerden alan besin maddeleridir.
Organik Besin Maddeleri: Bitkiler tarafından iyonlar veya organik moleküller halinde alınan besin maddeleridir.
Bitkilerin gerekliliğine göre kimyasal elementler yaşam için mutlak gerekli elementler, yararlı elementler ve gerekli olmayan elementler olarak üç ana grupta toplanır.
Mutlak gerekli elementler C, O, H, N, P, K, Ca, Mg, Fe, Mn, Zn, Cu, B, S, Mo, Cl olmak üzere toplam 16 adettir. Bu 16 element, bitki tarafından hem yeterli miktarda hem de dengeli oranda alınabilmelidir.
Bir elementin mutlak gerekli olabilmesi için bazı önemli kriterleri aşağıdaki gibidir:
- Elementin bitkide spesifik bir işlevselliği olmalıdır. Elementin noksanlığında bitkide herhangi olumsuz bir sonuç ancak yine o elementin tedarik etmesiyle giderilebilmelidir.
- Element bitki beslenmesinde doğrudan rol oynamalı ve bitkinin vejetatif gelişmesini tamamlaması için gerekli olmalıdır.
Yararlı elementler, bitkinin optimal büyüme koşullarında mutlak bir gereksinimi olmamasına karşın büyüme ve gelişmesine pozitif yönde katkı sağlayan elementlerdir. Na, Sr, Pb, Sl, Al gibi elementler yararlı elementlere örnek olarak verilebilir.
Gerekli olmayan elementler ise bitki için ne zararlı ne de yararlı elementler olarak nitelendirilebilir. Doğada bulunan 70 element bitki için gereksizdir. Bitki için gereksiz olup da insan ve hayvan için mutlak gereksinimi olan elementlerin mevcut oluşu da unutulmamalıdır.
Paylaş